....
მასწავლებლები და მოსწავლეები, სამწუხაროდ, ორ მტრულ ბანაკს წარმოადგენენ: ერთი მხრივ მასწავლებლები, რომელბიც ცოდნის გადაცემას ეფექტურად უთავსებენ ,,სადამსჯელო” ღონისძიებებს, მეორე მხრივ კი მოსწვალეები, რომელთათვისაც ცოდნის მიღება, ზოგ შემთხვევაში შეთავსებულია ფიზიკურ შეურაცყოფასა და პიროვნების განქიქებასთან. ასეთ ურთიერთ დამოკიდებულებას განსაკუთრებით დიდი მასშტაბები ჰქონდა წინა საუკეებში. რად ღირს აკაკის მოგონებანი გიმნაზიის წლებზე?! პირველად 1991 წელს გაეროს მიერ შეიქმნა ბავშვთა დაცვის საერთაშორისო კომიტეტი, რომელსაც საქართველო 1994 წელს შეუერთდა ცმაგრამ მიუხედავად ამისა, ბავშვთა უფლებები საქართველოში მუდმივად ირღვევა და ამის უპირველესი მიზეზი ის არის, რომ არც ერთმა ჩვენგანმა aრ ვიცით ჩვენი უფლებები. ამით სარგებლობენ ის პირები, რომლებმაც ჩვენი უფლებები ზედმიწევნით კარგად იციან და მათ ადვილად გვირღვევენ. იქიდან გამომდიარე, რომ არავის აქვს უფლება შეგილახოს შენი უფლებები, მოსწვალეებშიც გაჩნდა პროტესტის ნიშნები ამ ათწლეულის განმავლობაში, როცა მოსწვალეები ცოტათი უკეთ გაეცნენ თავიანთ უფლებებს. სკოლის შინაგანაწესის მიხედვით კი მოსწვალის უფლებები ასეთია:
ა) მიიღოს განთლება მისთვის მისაღები და კანონით დადგენილი წესით;
ბ) მიიღოს ინფორმაცია მასწავლებლისგან საკუთარი აკადემიური მოსწრებისა და დისციპლინის შესახებ;
გ) ისარგებლოს სკოლის ქონებით განათლების მიღების მიზნით, შინაგანაწესით განზაზღვრული ფორმით;
დ) თავისუფლად გამოთქვას აზრი და სურვილისამებრ მიიღოს მონაწილეობა სასკოლო ცხოვრებასა და სხვადასხვა ღონისძიებაში;
ე) მოითხოვოს ნებისმიერი საკითხის განხილვა კლასის მშობელთა კრებაზე, პედ.საბჭოს სხდომაზე და თავადაც დაესწროს საკითხის განხილვას;
ვ) დაცული იყოს ყველა ფორმის ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ზეწოლისაგან; გააპროტესტოს მის მიმართ უსამართლო მოპყრობა.
ზ) ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესებისა და სხვა საპატიო მიზეზით გაკვეთილების გაცდენის შემთხვევაში, მოითხოვოს დამატებითი სამუშაო დრო გაცდენილი მასალის ჩასათვლელად.
ჩამოთვლილი უფლებებიდან ყველაზე ხშირად ირღვევა დ, ვ და ზ პუნქტები. პრობლემა ის გახლავთ, რომ მასწავლებლების დამოკიდებულება მოსწავლისადმი ხშირად ღირსების შემლახველიa. ეს კი მჟღავნდება საუბრის, მიმართვისა და აზრის გამოთქმის პროცესში. მასწვალებლების მიმართ შიშის, მორიდების ან უბრალოდ, იმის გამო, რომ შემდგომში მასთან პრობლემა არ შეექმნათ, ხშირად ბავშვები ითმენენ თავიანთი უფლებების დარღვევას. მეორე პრობლემა, რაც დღეს ყველა სკოლაში შეინიშნება და პირდაპირ ეწინააღმდეგება სკოლის შინაგანაწესში არსებულ მოსწავლის უფლებების ერთ-ერთ ქვეპუნქტს, ის გახლავთ, რომ ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაურესების ან სხვა დასაშვები მიზეზით გაცდენილი დღეები საპატიოდ არ მიიჩნევა. ყველა გაცდენა, ეს საპატიო იქნება თუ პირიქით, განურჩევლად, არასაპატიოდ ითვლება, რაც სემესტრის ბოლოს შეფასების 20% კლებას გულისხმობს. ეს მოსწავლის უფლებების პირდაპირი დარღვევა. ნიშანი ჩვენი ცოდნის და უნარ-ჩვევების ამსახველი უნდა იყოს და არა კონკრეტული დღეს, რომელიმე ჩათვლაზე ფიზიკური ყოფნა არ ყოფნის. მიუხედავად იმისა, რომ XXI საუკუნეა, რომ ყველაფერი განვითარდა, სკოლაში, გარკვეულწილად მაინც ხდება ფიზიკური ან სიტყვიერი შეურაცყოფის ფაქტები და ფსიქოლოგიური ზეწოლა მოწაფეებზე პედაგოგების მხრიდან. არავინ იცის სად მთავრდება ბავშვის უფლებები და სად იწყება მასწავლებლის. სწორედ ამიტომაც შემოიღეს მანდატურის ინსტიტური, რომელსაც გულწრფელად მივესალმები. ჩემს სკოლაში მანდატურის სამსახური დიდი ხანია არსებობს რაც ხელს უწყობს გაკვეთილების მშვიდ გარემოში ჩატარებას, სკოლაში კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნას და მოწაფეებსა და პედაგოგებს შორის დიპლომატიური ურთიერთობის ჩამოყალიბებას. უფლებებთან ერთად ჩვენ გვაქვს მოვალეობებიც, რომელთა შეუსრულებლობის შემთხვევაშიც ირღვევა მასწავლებლის უფლებებიც და აქედან გამომდინარე, პრობლემა ორმხრივ ხასიათისაა. ამიტომაც საჭიროა უფლებების კარგად ცოდნა, რათა არავინ შეგვილახოს და შესაბამისად, არც ჩვენ დავარღვიოთ ისინი.
ა) მიიღოს განთლება მისთვის მისაღები და კანონით დადგენილი წესით;
ბ) მიიღოს ინფორმაცია მასწავლებლისგან საკუთარი აკადემიური მოსწრებისა და დისციპლინის შესახებ;
გ) ისარგებლოს სკოლის ქონებით განათლების მიღების მიზნით, შინაგანაწესით განზაზღვრული ფორმით;
დ) თავისუფლად გამოთქვას აზრი და სურვილისამებრ მიიღოს მონაწილეობა სასკოლო ცხოვრებასა და სხვადასხვა ღონისძიებაში;
ე) მოითხოვოს ნებისმიერი საკითხის განხილვა კლასის მშობელთა კრებაზე, პედ.საბჭოს სხდომაზე და თავადაც დაესწროს საკითხის განხილვას;
ვ) დაცული იყოს ყველა ფორმის ფიზიკური და ფსიქოლოგიური ზეწოლისაგან; გააპროტესტოს მის მიმართ უსამართლო მოპყრობა.
ზ) ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესებისა და სხვა საპატიო მიზეზით გაკვეთილების გაცდენის შემთხვევაში, მოითხოვოს დამატებითი სამუშაო დრო გაცდენილი მასალის ჩასათვლელად.
ჩამოთვლილი უფლებებიდან ყველაზე ხშირად ირღვევა დ, ვ და ზ პუნქტები. პრობლემა ის გახლავთ, რომ მასწავლებლების დამოკიდებულება მოსწავლისადმი ხშირად ღირსების შემლახველიa. ეს კი მჟღავნდება საუბრის, მიმართვისა და აზრის გამოთქმის პროცესში. მასწვალებლების მიმართ შიშის, მორიდების ან უბრალოდ, იმის გამო, რომ შემდგომში მასთან პრობლემა არ შეექმნათ, ხშირად ბავშვები ითმენენ თავიანთი უფლებების დარღვევას. მეორე პრობლემა, რაც დღეს ყველა სკოლაში შეინიშნება და პირდაპირ ეწინააღმდეგება სკოლის შინაგანაწესში არსებულ მოსწავლის უფლებების ერთ-ერთ ქვეპუნქტს, ის გახლავთ, რომ ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაურესების ან სხვა დასაშვები მიზეზით გაცდენილი დღეები საპატიოდ არ მიიჩნევა. ყველა გაცდენა, ეს საპატიო იქნება თუ პირიქით, განურჩევლად, არასაპატიოდ ითვლება, რაც სემესტრის ბოლოს შეფასების 20% კლებას გულისხმობს. ეს მოსწავლის უფლებების პირდაპირი დარღვევა. ნიშანი ჩვენი ცოდნის და უნარ-ჩვევების ამსახველი უნდა იყოს და არა კონკრეტული დღეს, რომელიმე ჩათვლაზე ფიზიკური ყოფნა არ ყოფნის. მიუხედავად იმისა, რომ XXI საუკუნეა, რომ ყველაფერი განვითარდა, სკოლაში, გარკვეულწილად მაინც ხდება ფიზიკური ან სიტყვიერი შეურაცყოფის ფაქტები და ფსიქოლოგიური ზეწოლა მოწაფეებზე პედაგოგების მხრიდან. არავინ იცის სად მთავრდება ბავშვის უფლებები და სად იწყება მასწავლებლის. სწორედ ამიტომაც შემოიღეს მანდატურის ინსტიტური, რომელსაც გულწრფელად მივესალმები. ჩემს სკოლაში მანდატურის სამსახური დიდი ხანია არსებობს რაც ხელს უწყობს გაკვეთილების მშვიდ გარემოში ჩატარებას, სკოლაში კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნას და მოწაფეებსა და პედაგოგებს შორის დიპლომატიური ურთიერთობის ჩამოყალიბებას. უფლებებთან ერთად ჩვენ გვაქვს მოვალეობებიც, რომელთა შეუსრულებლობის შემთხვევაშიც ირღვევა მასწავლებლის უფლებებიც და აქედან გამომდინარე, პრობლემა ორმხრივ ხასიათისაა. ამიტომაც საჭიროა უფლებების კარგად ცოდნა, რათა არავინ შეგვილახოს და შესაბამისად, არც ჩვენ დავარღვიოთ ისინი.
Комментариев нет:
Отправить комментарий